Büküm Açısını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
1. Boru Malzemesi
- Malzemenin elastikiyet modülü ve akma dayanımı büküm sırasında borunun ne kadar esneyip kalıcı şekil aldığını etkiler.
- Yumuşak malzemeler daha kolay bükülürken, sert malzemelerde büküm açısında daha fazla yaylanma (springback) olur.
2. Boru Çapı ve Et Kalınlığı
- Büyük çaplı ve ince et kalınlığına sahip borular daha kolay bükülür.
- Kalın etli borularda büküm açısını kontrol etmek daha zordur, daha yüksek kuvvet ve hassasiyet gerekir.
3. Bükme Yarıçapı
- Bükme yarıçapı küçüldükçe büküm açısındaki deformasyon artar.
- Küçük yarıçaplarda boru üzerinde daha fazla yaylanma ve gerilim oluşur, bu da açının hassas kontrolünü zorlaştırır.
4. Bükme Hızı
- Çok hızlı bükme işlemleri malzemenin elastikiyet davranışını değiştirebilir.
- Hızlı büküm yaylanma oranını artırabilir, bu da gerçek büküm açısını etkiler.
5. Bükme Ekipmanının Tipi ve Hassasiyeti
- CNC makinelerde açı kontrolü daha hassas ve tekrarlanabilirdir.
- Mekanik makinelerde ise operatör hataları büküm açısında değişkenliğe neden olabilir.
6. İç Kalıp (Mandrel) Kullanımı
- Mandrel kullanımı borunun iç çapını korur ve büküm açısının daha tutarlı olmasını sağlar.
- Mandrelsiz bükümlerde deformasyon ve açıda sapmalar artabilir.
7. Boru Sıcaklığı
- Sıcak bükme işlemlerinde malzeme daha esnek olur ve büküm açısı daha kontrollü elde edilir.
- Soğuk bükmede ise yaylanma etkisi daha fazla olabilir.